Ενεργειακός Διάδρομος Ανατολικής Μεσογείου: Από το DRB Σόου στην Αμερικανική Κυριαρχία – Θα Κερδίσει η Ελλάδα ή θα Πληρώσει το Τίμημα;


8-9 Νοεμβρίου 2025, Αθήνα – Η Διάσκεψη για την Ενέργεια και την Ασφάλεια στην Ανατολική Μεσόγειο (DRB Summit) συγκεντρώνει 24 αντιπροσωπείες, 3 Αμερικανούς Υπουργούς, και υψηλόβαθμους από Βουλγαρία, Ρουμανία, Μολδαβία, Ουκρανία.

Η επίσημη ατζέντα:
  • Κάθετος Ενεργειακός Διάδρομος (Ελλάδα → Βαλκάνια → Ουκρανία)
  • LNG από ΗΠΑ μέσω Αλεξανδρούπολης & Ρεβυθούσας
  • Αποτροπή ρωσικής ενέργειας
Η πραγματικότητα; Ένα γεωπολιτικό παζάρι όπου η Ελλάδα παίζει ρόλο διαμετακομιστή – όχι στρατηγικού εταίρου.

1. Τι Είναι ο Κάθετος Ενεργειακός Διάδρομος;
Στοιχείο
Περιγραφή
Κατάσταση (Νοέμβριος 2025)
Πηγή
Υποθαλάσσιες γεωτρήσεις Αιγαίου / Ανατολικής Μεσογείου
Καμία ενεργή εξόρυξη – μόνο μελέτες
Διαδρομή
Αιγαίο → Βουλγαρία → Ρουμανία → Μολδαβία → Ουκρανία
Χωρίς αγωγό – μόνο σχέδιο
Χωρητικότητα
10-15 δισ. m³/έτος
Μη ρεαλιστική – κόστος >€15 δισ.
Χρηματοδότηση
ΗΠΑ (επιρροή), ΕΕ (κανένα project)
Μηδενική – μόνο υποσχέσεις

Πηγή: European Commission – REPowerEU Progress Report, Οκτ. 2025

Συμπέρασμα: Ο διάδρομος δεν θα γίνει σύντομα – αν ποτέ. Το LNG από ΗΠΑ (μέσω FSRU Αλεξανδρούπολης) ήδη καλύπτει το 60% των αναγκών Βαλκανίων.
2. Η Αμερικανική Στρατηγική: Κυριαρχία, Όχι ΣυνεργασίαΗ νέα Πρέσβειρα Kimberly (διορίστηκε Ιούλιος 2025) δεν ήρθε για lifestyle.
  • Αποστολή: Συντονισμός με Πρέσβη Άγκυρας (Μπάρακ)
  • Στόχος:
    1. Αποκλεισμός ρωσικού αερίου
    2. Ενσωμάτωση Τουρκίας σε νέα αρχιτεκτονική ασφαλείας
    3. Έλεγχος αγωγών (EastMed, Κάθετος Άξονας, TAP)
Απόσπασμα από ομιλία ΥΠΕΞ ΗΠΑ Blinken (DRB, 8/11/2025):
«Η Ελλάδα είναι ο πυλώνας. Αλλά η σταθερότητα απαιτεί συμπερίληψη όλων των παραγόντων – συμπεριλαμβανομένης της Τουρκίας.»
3. Τουρκία: Το «Αγκάθι» που Θα Γίνει «Σύμμαχος»
Ζήτημα
Τουρκική Θέση
Πιθανή Συμφωνία
Αγωγοί στο Αιγαίο
«Περνούν από τουρκική υφαλοκρηπίδα»
Συγκατάθεση με αντάλλαγμα
SAFE Εξοπλισμοί
Αίτημα €4,5 δισ.
Ελλάδα άρει βέτο
5+5 Διάλογος
Συμμετοχή (Λιβύη, Αίγυπτος, Κύπρος, Ελλάδα, Τουρκία)
Συζήτηση ΑΟΖ
Δήλωση Φιντάν (7/11/2025): «6 ναυτικά μίλια; 12; Κάπου στη μέση θα τα βρούμε.»
Κίνδυνος: Η Ελλάδα υποχωρεί σε κυριαρχικά δικαιώματα (10 ν.μ. εναέριος χώρος → 6;) για να αποφύγει κρίση.
4. Τι Κερδίζει (ή Χάνει) η Ελλάδα;
Όφελος
Κόστος
Τέλη διέλευσης LNG (~€200 εκατ./έτος)
LNG 40% ακριβότερο από ρωσικό
Γεωπολιτική αναβάθμιση
Αποκοπή από Ρωσία
FSRU Αλεξανδρούπολης (ήδη λειτουργεί)
Κανένα έσοδο από αγωγούς (δεν υπάρχουν)

Στατιστικά (2025):
  • Ελλάδα: 6 δισ. m³ ετήσια κατανάλωση
  • Διαθέσιμη χωρητικότητα: 20 δισ. m³ (LNG + TAP + μελλοντικός άξονας)
  • 14 δισ. m³ εξάγονται – ελάχιστα έσοδα
Ακρίβεια Ενέργειας:
  • LNG ΗΠΑ: $12-14/MMBtu
  • Ρωσικό (πριν 2022): $6-8/MMBtu
    +70% κόστος → +25% τιμολόγια ρεύματος

5. Το Μεγάλο Παζάρι: 5+5 Διάλογος & Κυριαρχία
  • Σχήμα: Ελλάδα, Κύπρος, Αίγυπτος, Λιβύη, Τουρκία
  • Θέμα: Θαλάσσιες ζώνες, περιβάλλον, δίκτυα
  • Πρόβλημα: Μόνο Ελλάδα & Αίγυπτος έχουν επικυρώσει UNCLOS
Δήλωση Μπακογιάννη (6/11/2025):
«Χρειάζεται συμβούλιο πολιτικών αρχηγών με Βενιζέλο για εθνική γραμμή.»
Ερμηνεία: Προετοιμασία για υποχωρήσεις – όχι εθνική ενότητα.Συμπέρασμα: Σόου ή Στρατηγική;Η DRB Σύνοδος είναι επικοινωνιακό θέαμα.
  • Οι αγωγοί δεν υπάρχουν
  • Το LNG είναι ακριβό
  • Η Τουρκία θα ενσωματωθεί
  • Η Ελλάδα θα πληρώσει (ακρίβεια, υποχωρήσεις)
Η μόνη λύση;
  1. Διεκδίκηση ρεαλιστικών εσόδων (τέλη διέλευσης, συμμετοχή σε εξορύξεις)
  2. Διατήρηση κυριαρχικών δικαιωμάτων (10+12 ν.μ.)
  3. Διαφοροποίηση πηγών (Αίγυπτος, Ισραήλ, Κύπρος)
Η γεωγραφία δεν αλλάζει. Η πολιτική μπορεί.
Αλλά μόνο αν δεν γίνουμε κλωτσοσκούφι.

Πηγές:
την