Η γεωπολιτική σκακιέρα της Ευρώπης φαίνεται να αλλάζει δραματικά, με τη Γερμανία να βρίσκεται στο επίκεντρο μιας συζήτησης που μέχρι πρόσφατα θεωρούνταν αδιανόητη: την πιθανή αποχώρησή της από την Ευρωπαϊκή Ένωση και το ΝΑΤΟ. Η πρόβλεψη αυτή, που διατυπώθηκε στο podcast “Deep Dive” από τον Αμερικανό συνταγματάρχη και πολιτικό επιστήμονα Ντάγκλας ΜακΓκρέγκορ, έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις και προβληματισμούς.
Η δήλωση ότι «ο πόλεμος στην Ουκρανία είναι χαμένος» και ότι «η Ρωσία θα υπαγορεύσει τους όρους του νέου γεωπολιτικού χάρτη» συνοδεύεται από μια ακόμη πιο ριζοσπαστική εκτίμηση: ότι η Γερμανία θα αποχωρήσει από τους δύο βασικούς πυλώνες της μεταπολεμικής ευρωπαϊκής τάξης, την ΕΕ και το ΝΑΤΟ. Σύμφωνα με τον ΜακΓκρέγκορ, η Γερμανία βιώνει ένα είδος «συνδρόμου της Στοκχόλμης» απέναντι στις δομές αυτές, και η νέα γενιά δείχνει να έχει κουραστεί από την επιρροή της Ατλαντικής Συμμαχίας.
Αν και η άποψη αυτή δεν αποτελεί επίσημη πολιτική θέση της γερμανικής κυβέρνησης, το ακροδεξιό κόμμα Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) έχει ήδη ενσωματώσει την πρόταση για έξοδο από την ΕΕ στο προεκλογικό του πρόγραμμα, προτείνοντας ένα «Dexit» στα πρότυπα του Brexit. Το κόμμα υποστηρίζει ότι η Γερμανία πρέπει να ιδρύσει μια νέα Ευρωπαϊκή Κοινότητα και να επαναπροσδιορίσει τις σχέσεις της με τη Ρωσία.
Η πιθανότητα αποχώρησης της Γερμανίας από το ΝΑΤΟ έχει επίσης συζητηθεί, ειδικά μετά από δηλώσεις του Ντόναλντ Τραμπ που αμφισβητούν τη χρησιμότητα της Συμμαχίας. Αν η Γερμανία πράγματι αποχωρήσει, οι συνέπειες θα είναι τεκτονικές: η ΕΕ και το ΝΑΤΟ βασίζονται στη γερμανική οικονομική και στρατηγική ισχύ ως ακρογωνιαίο λίθο της συνοχής τους.
Ωστόσο, η αποχώρηση μιας χώρας όπως η Γερμανία δεν είναι απλή υπόθεση. Θα απαιτούσε δημοψήφισμα, συνταγματικές αλλαγές και πιθανότατα θα προκαλούσε σοβαρές εσωτερικές και διεθνείς αντιδράσεις. Παρά τις φωνές που ζητούν ρήξη, η πλειοψηφία των Γερμανών εξακολουθεί να υποστηρίζει την ευρωπαϊκή συνεργασία και την ασφάλεια που προσφέρει το ΝΑΤΟ.
Η συζήτηση αυτή, αν και αμφιλεγόμενη, αποκαλύπτει τις βαθύτερες εντάσεις που διαμορφώνονται στην Ευρώπη. Η Γερμανία βρίσκεται σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι, και οι αποφάσεις της τα επόμενα χρόνια θα καθορίσουν όχι μόνο το δικό της μέλλον, αλλά και την αρχιτεκτονική της ευρωπαϊκής ασφάλειας και συνεργασίας.