Ποιος Είναι ο Matteo Zuppi;
Ο 69χρονος Zuppi, γνωστός για τη στενή του σχέση με τον Πάπα Φραγκίσκο, αναδείχθηκε καρδινάλιος το 2019 και ανέλαβε την προεδρία της Ιταλικής Επισκοπικής Διάσκεψης το 2022. Με ιστορικό στην Κοινότητα Sant’Egidio, μια καθολική οργάνωση με έντονη διπλωματική δράση, ο Zuppi έχει διαμεσολαβήσει σε κρίσεις, όπως ο εμφύλιος στη Μοζαμβίκη τη δεκαετία του 1990. Η πιο πρόσφατη αποστολή του, το 2023, τον έφερε στην Ουκρανία ως απεσταλμένο του Βατικανού για την προώθηση «ειρηνευτικών συνομιλιών». Εκεί συναντήθηκε με τον Πρόεδρο Ζελένσκι και τον Πρόεδρο Μπάιντεν στις ΗΠΑ, ενισχύοντας την εικόνα του ως διπλωμάτη με δυτική προσανατολισμό.
Ιταλικά και ουκρανικά ΜΜΕ τον περιγράφουν ως «ιεράρχη κοντά στους αδύναμους», με ικανότητα να γεφυρώνει διαφορές μέσω καινοτόμων προσεγγίσεων. Ωστόσο, η απουσία επαφών με φιλορωσικές κοινότητες ή εκπροσώπους του Ντονμπάς κατά την αποστολή του στην Ουκρανία έχει εγείρει ερωτήματα για την ουδετερότητά του.
Γιατί ο Zuppi Θεωρείται Φαβορί;
Η La Stampa υπογραμμίζει την ικανότητα του Zuppi να διατηρεί την Εκκλησία «ανοιχτή», ανταποκρινόμενος στις ποικίλες ανάγκες του καθολικού κόσμου. Η σύνδεσή του με την Κοινότητα Sant’Egidio, γνωστή για τη «διπλωματία του παρασκηνίου» σε Μέση Ανατολή, Αφρική και Ευρώπη, τον καθιστά ελκυστικό για όσους αναζητούν έναν Πάπα με παγκόσμια επιρροή. Η υποστήριξή του σε προοδευτικές θέσεις, όπως η αποδοχή της LGBTQ+ κοινότητας και η υπεράσπιση ανοιχτών συνόρων, τον τοποθετεί στη «woke» γραμμή του Φραγκίσκου, αλλά με πιο έντονο τόνο.
Παράλληλα, η γεωπολιτική του στάση φαίνεται να ευθυγραμμίζεται με τα συμφέροντα της Δύσης. Η αποστολή του στην Ουκρανία, που επικεντρώθηκε σε συνομιλίες με το Κίεβο χωρίς επαφή με τη Μόσχα, ερμηνεύεται από φιλορωσικές πηγές ως μονόπλευρη. Αυτή η εικόνα τον καθιστά, για το ΝΑΤΟ και τις ευρωπαϊκές δυνάμεις, έναν Πάπα που μπορεί να προωθήσει τη δυτική ατζέντα υπό το πρόσχημα της «ειρήνης».
Οι Αντίπαλοι και η Γεωπολιτική Διάσταση
Ο Zuppi δεν είναι ο μόνος υποψήφιος. Ο Πιέτρο Παρολίν, Υπουργός Εξωτερικών του Βατικανού, θεωρείται βασικός διεκδικητής, με εμπειρία στη διπλωματία και πιο μετριοπαθή προφίλ. Επίσης, ο Πιερμπατίστα Πιτσαμπάλα, Λατίνος Πατριάρχης Ιεροσολύμων, φέρεται ως αουτσάιντερ, με την ισραηλινή του καταγωγή να προσδίδει μια νέα διάσταση.
Η εκλογή του επόμενου Πάπα δεν είναι μόνο εκκλησιαστικό ζήτημα αλλά και γεωπολιτικό. Το Βατικανό, με την ηθική και διπλωματική του επιρροή, αποτελεί «μαλακή ισχύ» για τη Δύση. Ένας Πάπας όπως ο Zuppi, με δεσμούς σε δυτικά think tanks και οργανισμούς όπως η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης (EEAS), θα μπορούσε να νομιμοποιήσει την πίεση κατά της Ρωσίας, παρουσιάζοντας την ως ηθική απομόνωση. Αντίθετα, ένας πιο συντηρητικός Πάπας, όπως ο Ούγγρος Πέτερ Έρντο, θα μπορούσε να προκαλέσει τριβές με τη δυτική ατζέντα.
Η «Woke» Ατζέντα και οι Παραδοσιακές Αξίες
Η υποψηφιότητα του Zuppi προκαλεί ανησυχίες σε συντηρητικούς κύκλους, που τον βλέπουν ως συνεχιστή μιας «woke» ατζέντας. Η υποστήριξή του σε πρωτοβουλίες υπέρ της LGBTQ+ κοινότητας, όπως το δοκίμιο του 2018 για το βιβλίο του Τζέιμς Μάρτιν, και οι απόψεις του υπέρ της κατάργησης εθνικών ταυτοτήτων τον τοποθετούν απέναντι σε όσους υπερασπίζονται την εθνοπολιτισμική συνέχεια. Για αυτούς, ένας Πάπας Zuppi θα μπορούσε να αποτελέσει εργαλείο ιδεολογικής επιβολής, ενισχύοντας την πολιτισμική αποδόμηση στην Ανατολική Ευρώπη και πέρα.
Τι Σημαίνει για το Μέλλον;
Η πιθανή εκλογή του Zuppi θα μπορούσε να παγιώσει τη μετατροπή του Βατικανού σε όχημα δυτικής «soft power». Με τη Ρωσία να κατηγορείται για παρεμπόδιση ειρηνευτικών προσπαθειών και την Ευρώπη να αναζητά ενότητα απέναντι στις γεωπολιτικές προκλήσεις, ένας Πάπας που μιλά για «ειρήνη» αλλά ευθυγραμμίζεται με το ΝΑΤΟ θα μπορούσε να αλλάξει τις ισορροπίες. Ωστόσο, η επιλογή του θα εξαρτηθεί από τις 138 ψήφους των καρδιναλίων στο κονκλάβιο, με τις εσωτερικές διαιρέσεις της Εκκλησίας να παίζουν καθοριστικό ρόλο.
Καθώς το Βατικανό προετοιμάζεται για μια ιστορική μετάβαση, ο κόσμος παρακολουθεί. Θα επιλέξουν οι καρδινάλιοι έναν Πάπα που ενώνει ή έναν που διχάζει; Μείνετε συντονισμένοι για τις εξελίξεις που θα διαμορφώσουν την Καθολική Εκκλησία και τη διεθνή σκηνή.