Οι αντιδράσεις στην ανακοίνωση της συμμετοχής του Γεωργούλη στο συγκεκριμένο σόου ήταν άμεσες και σκληρές. Σχεδόν από όλους. Τα κοινωνικά δίκτυα αλλά και κάποια από τα συμβατικά μέσα ενημέρωσης «βούιξαν». Η κεντρική ιδέα ήταν ότι υπάρχει κάποιου είδους «ασυμβίβαστο» μεταξύ της ιδιότητας του ευρωβουλευτή και εκείινης του κριτή σε τηλεοπτικό σόου, όπως το «Υour Face Sound Familiar». Με επιμέρους κριτική σε διάφορους άξονες: «Μάλλον δεν του αρκεί ο μισθός του ευρωβουλευτή», «Είναι γελοίο να βλέπεις ευρωβουλευτή σε τέτοιο σόου», «Ήταν φαιδρή επιλογή εξαρχής». Αυτό το τελευταίο, το έγραψε η «Εφημερίδα των Συντακτών», καταδεικνύοντας το πρόβλημα της γενικότερης επιλογής του από τον ΣΥΡΙΖΑ για να εκπροσωπεί τη χώρα στην Ευρωβουλή.
Ο ίδιος ο Αλέξης Γεωργούλης δεν υπαναχώρησε στην απόφασή του και έσπευσε να την υπερασπιστεί, με μια μακροσκελή ανακοίνωση: «...Δεν υπάρχει θέμα καταρχήν ασυμβίβαστου από τον Kανονισμό του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Για παράδειγμα, 530 από τους 751 ευρωβουλευτές της παρούσης θητείας ασκούν παράλληλες δραστηριότητες. Κάποιοι από αυτούς μάλιστα είναι και συνάδελφοι μου, δηλαδή ηθοποιοί. Να υπενθυμίσω ότι ως ηθοποιός μπήκα στην Ευρωβουλή, ηθοποιός είναι το επάγγελμα μου, από το οποίο βιοπορίζομαι τόσα χρόνια και δεν ζω κατ’ επάγγελμα από το Δημόσιο. Άλλωστε είχα δηλώσει και προεκλογικά ότι δεν θα εγκαταλείψω το επάγγελμα μου» έγραψε.
Υπάρχει ασυμβίβαστο;
Είναι γεγονός. Δεν υπάρχει θέμα ασυμβίβαστου. Ο ευρωβουλευτής, όπως και ο βουλευτής του ελληνικού Κοινοβουλίου, μπορεί να κάνει -περίπου- ότι θέλει παράλληλα με το να είναι βουλευτής.
Το άρθρο 57, παράγραφος 1 του Συντάγματος, όπως αναθεωρήθηκε το 2008, ορίζει ότι «τα καθήκοντα του βουλευτή είναι ασυμβίβαστα με τα έργα ή την ιδιότητα του ιδιοκτήτη ή εταίρου ή μετόχου ή διοικητή ή διαχειριστή ή μέλους του διοικητικού συμβουλίου ή γενικού διευθυντή ή των αναπληρωτών τους επιχείρησης, η οποία: α) Αναλαμβάνει ή παροχή υπηρεσιών προς το Δημόσιο ή συνάπτει με το Δημόσιο συναφείς συμβάσεις αναπτυξιακού ή επενδυτικού χαρακτήρα […]». Μετά την αναθεώρηση του 2008, το Σύνταγμα απομακρύνθηκε από τη λογική του γενικού επαγγελματικού ασυμβίβαστου, που ίσχυε ως τότε, καθιέρωσε, όμως, κοινοβουλευτικό ασυμβίβαστο με ορισμένες ιδιότητες, μεταξύ των οποίων εκείνης του εταίρου επιχείρησης, η οποία παρέχει υπηρεσίες προς το Δημόσιο. Εάν βουλευτής αποδεχθεί ιδιότητα ασυμβίβαστη με το βουλευτικό αξίωμα, εκπίπτει από το αξίωμα, όπως ορίζει το άρθρο 57, παράγραφοι 2 και 3, του Συντάγματος.
Η απόλυτη απαγόρευση είχε έρθει μετά από την αναθώρηση του άρθρου 57, της Ζ' αναθεωρητικής Βουλής, του 2001, με την οποία τέθηκε σε ισχύ γενικότερο επαγγελματικό ασυμβίβαστο. Προηγουμένως η κατάσταση ήταν πολύ σύνθετη, με πολλές επί μέρους διατάξεις που δημιουργούσαν ποικίλα θέματα: Απαγορευόταν στους δημόσιους υπάλληλους, τους δημάρχους και τους εργαζομένους του ευρύτερου δημόσιου τομέα, συμπεριλαμβανομένης της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, να θέσουν υποψηφιότητα, αν προηγουμένως δεν είχαν παραιτηθεί. Εξαιρούνταν οι καθηγητές των ΑΕΙ, των οποίων η άσκηση των αρμοδιοτήτων αναστελλόταν κατά τη διάρκεια της βουλευτικής περιόδου.
Για τον ιδιωτικό τομέα δεν προβλέπονταν φραγμοί εκλογιμότητας, η ιδιότητα του βουλευτή ήταν όμως ασυμβίβαστη με επαγγελματική ενασχόληση σε επιχειρήσεις που είχαν ιδιαίτερη σχέση με το Κράτος ή η ανάληψη μελετών, προμηθειών, και η εκτέλεση έργων για λογαριασμό του δημόσιου τομέα.
Οι νοσοκομειακοί γιατροί δεν μπορούσαν επίσης να συνεχίσουν να εργάζονται, εκτός αν ήταν πανεπιστημιακοί. Οι γιατροί του ΕΣΥ δεν έπρεπε να έχουν υπηρετήσει στην εκλογική περιφέρεια που έθεταν υποψηφιότητα περισσότερο από τρεις μήνες την τελευταία τριετία πριν από τις εκλογές. Έχει υπάρξει περίπτωση εκλεγμένου βουλευτή, του Δημήτρη Λεβέντη, ο οποίος έχασε έτσι την έδρα του. Η εκλογική του περιφέρεια ήταν το υπόλοιπο Αττικής και εργαζόταν στο «Γ. Γεννηματάς»
Γιατροί και δικηγόροι είναι τα δύο πιο συχνά επαγγέλματα των βουλευτών. Ακολουθούν οι μηχανικοί, οι δημοσιογράφοι και οι ακαδημαϊκοί, με ουκ ολίγους εκπροσώπους του κόσμου του θεάματος. Πολλοί από αυτούς εκτελούν τα καθήκοντά τους και συνεχίζουν να εργάζονται στον τομέα τους, αν και όσοι έχουν ερωτηθεί στο παρελθόν, έχουν παραδεχτεί ότι αυτό είναι δύσκολο για πρακτικούς λόγους, χρόνου δηλαδή.
«Οι απαιτήσεις της συγκεκριμένης παραγωγής είναι τέσσερις με έξι ώρες την εβδομάδα. Λιγότερο από όσο θα χρειαστώ για να αποδελτιώσω και να απαντήσω στα δημοσιεύματα του τελευταίου 24ώρου», απαντά σ' αυτό ο Αλέξης Γεωργούλης. Το σημαντικό ερώτημα, όμως, είναι άλλο:
Πρέπει να ετεροαπασχολούνται οι βουλευτές;
Αυτό είναι ένα ερώτημα τόσο παλιό όσο και ο θεσμός του Κοινοβουλίου, χωρίς να έχει απαντηθεί τελεσίδικα, καθώς ενσκύπτει κάθε λίγο και λιγάκι, με διάφορες αφορμές. Κάποιοι επιχερηματολογούν υπέρ, κάποιοι κατά. Μέχρι και το Σύνταγμα, εξάλλου, «άλλαξε γνώμη» επ' αυτού, δύο φορές σε μια δεκαετία.
Αν η πολιτική γίνει αποκλειστικό επάγγελμα, αυτό κινδυνεύει να δημιουργήσει μια «κάστα» πολιτικών που δεν θα έχουν επαφή με την αγορά εργασίας. «Οι πολιτικοί θα αποκοπούν από την κοινωνία και η κοινωνία από τους πολιτικούς» λένε οι μεν.
Από την άλλη, είναι ένας πολύ απαιτητικός ρόλος, πολύ χρονοβόρος, η αμοιβή είναι καλή, πολύ καλύτερη από του μέσου Έλληνα, τα προνόμια επίσης. «Συνεπώς μήπως θα έπρεπε να συγκεντρώνονται σε αυτο το πολύ σημαντικό που κάνουν, για όσο το κάνουν;» λένε οι δε.
Μια πολύ χαρακτηριστική περίπτωση είναι αυτή του Αλέξανδρου Λυκουρέζου. Στις εθνικές εκλογές του 2000, ο Λυκουρέζος εξελέγη βουλευτής στην Α' Αθηνών με τη Νέα Δημοκρατία. Το 2003 και μετά την εφαρμογή στο πλαίσιο της Συνταγματικής Αναθεώρησης του 2001 του τροποποιημένου άρθρου 57, παραιτήθηκε της βουλευτικής του έδρας, επιλέγοντας να συνεχίσει να ασκεί το δικηγορικό επάγγελμα. Το 2000, ο Λυκουρέζος είχε πει για το θέμα στα ΝΕΑ: «Οι βουλευτές που έχουν καταξιωθεί στον επαγγελματικό στίβο αναβαθμίζουν το Κοινοβούλιο». Μπορούν, όμως, να συνεχίσουν να εργάζονται; «Συνεχίζω να αφιερώνω πολύ χρόνο στη δικηγορία και διαπίστωσα ότι υπό αυτές τις συνθήκες δεν υπάρχει χρόνος να κάνεις καλά τη δουλειά του βουλευτή. Θεωρητικά, λοιπόν, δεν θα ήμουν αντίθετος με το να μην επιτρέπεται στους βουλευτές να εργάζονται, υπό την προϋπόθεση ότι θα υπάρξει μια γενναία αύξηση της βουλευτικής αποζημίωσης. Οι εποχές, όμως, είναι απαγορευτικές για κάτι τέτοιο».
Αυτό είναι ένα ερώτημα τόσο παλιό όσο και ο θεσμός του Κοινοβουλίου, χωρίς να έχει απαντηθεί τελεσίδικα, καθώς ενσκύπτει κάθε λίγο και λιγάκι, με διάφορες αφορμές. Κάποιοι επιχερηματολογούν υπέρ, κάποιοι κατά. Μέχρι και το Σύνταγμα, εξάλλου, «άλλαξε γνώμη» επ' αυτού, δύο φορές σε μια δεκαετία.
Αν η πολιτική γίνει αποκλειστικό επάγγελμα, αυτό κινδυνεύει να δημιουργήσει μια «κάστα» πολιτικών που δεν θα έχουν επαφή με την αγορά εργασίας. «Οι πολιτικοί θα αποκοπούν από την κοινωνία και η κοινωνία από τους πολιτικούς» λένε οι μεν.
Από την άλλη, είναι ένας πολύ απαιτητικός ρόλος, πολύ χρονοβόρος, η αμοιβή είναι καλή, πολύ καλύτερη από του μέσου Έλληνα, τα προνόμια επίσης. «Συνεπώς μήπως θα έπρεπε να συγκεντρώνονται σε αυτο το πολύ σημαντικό που κάνουν, για όσο το κάνουν;» λένε οι δε.
Μια πολύ χαρακτηριστική περίπτωση είναι αυτή του Αλέξανδρου Λυκουρέζου. Στις εθνικές εκλογές του 2000, ο Λυκουρέζος εξελέγη βουλευτής στην Α' Αθηνών με τη Νέα Δημοκρατία. Το 2003 και μετά την εφαρμογή στο πλαίσιο της Συνταγματικής Αναθεώρησης του 2001 του τροποποιημένου άρθρου 57, παραιτήθηκε της βουλευτικής του έδρας, επιλέγοντας να συνεχίσει να ασκεί το δικηγορικό επάγγελμα. Το 2000, ο Λυκουρέζος είχε πει για το θέμα στα ΝΕΑ: «Οι βουλευτές που έχουν καταξιωθεί στον επαγγελματικό στίβο αναβαθμίζουν το Κοινοβούλιο». Μπορούν, όμως, να συνεχίσουν να εργάζονται; «Συνεχίζω να αφιερώνω πολύ χρόνο στη δικηγορία και διαπίστωσα ότι υπό αυτές τις συνθήκες δεν υπάρχει χρόνος να κάνεις καλά τη δουλειά του βουλευτή. Θεωρητικά, λοιπόν, δεν θα ήμουν αντίθετος με το να μην επιτρέπεται στους βουλευτές να εργάζονται, υπό την προϋπόθεση ότι θα υπάρξει μια γενναία αύξηση της βουλευτικής αποζημίωσης. Οι εποχές, όμως, είναι απαγορευτικές για κάτι τέτοιο».
«Όσοι με ψήφισαν ήξεραν ποιος είμαι και τι δουλειά έκανα»
«Στην Ευρωβουλή μπήκα με το όνειρο και την επιθυμία να προσφέρω μέσα από τη δική μου σχέση με την τέχνη και τον πολιτισμό• όσοι με ψήφισαν ήξεραν ποιος είμαι και τι δουλειά έκανα. Γι’ αυτό με ψήφισαν. Σε καμία περίπτωση δεν μπαίνει σε δεύτερη μοίρα η εντολή του ελληνικού λαού. Ούτε ασφαλώς αμείβομαι διαφορετικά από όλους τους υπόλοιπους ευρωβουλευτές και δεν εννοώ μόνο τους 530 που προανέφερα. Nα υπενθυμίσω, κριτές του συγκεκριμένου αξιόλογου σόου - δοκιμασμένο και στο κοινό αλλά και στα πρότυπα παραγωγής - υπήρξαν και άλλοι πολλοί και αξιόλογοι του χώρου μου», συνεχίζει στην ανακοίνωσή του ο Αλέξης Γεωργούλης.
«Θα κρατήσω την υπόσχεση που έδωσα στον εαυτό μου και σε εσάς: Να μην μεταλλαχθώ φορώντας προσωπεία πολιτικής σοβαροφάνειας σαν αυτά που φορούν αυτοί που ευθύνονται για την οικονομική και ηθική χρεοκοπία της χώρας μας», καταλήγει η ανακοίνωση, με σαφή την πρόθεση του Ευρωβουλευτή να προχωρήσει στην αρχική του απόφαση να συμμετάσχει στο τηλεοπτικό σόου.