Εκπλήξεις για AstraZeneca και Pfizer - Πόσο διαρκεί τελικά η ανοσία;

Η έκπληξη έχει να κάνει με το εμβόλιο της AstraZeneca, ένα εμβόλιο που βρέθηκε στο στόχαστρο της αρνητικής δημοσιότητας. Τι λένε οι μελέτες για το Pfizer.

Μια βροχή από μελέτες για τα εμβόλια κορονοίού έρχεται στο φως της δημοσιότητας τις τελευταίες μέρες για τη διάρκεια που έχει η προστασία που προσφέρουν, ενώ ένα νέο εμβόλιο ετοιμάζεται για την αγορά.

Η έκπληξη έχει να κάνει με το εμβόλιο της AstraZeneca, ένα εμβόλιο που βρέθηκε στο στόχαστρο της αρνητικής δημοσιότητας και το οποίο πολλοί Έλληνες προσπάθησαν να αποφύγουν, ενώ έγιναν και λάθος χειρισμοί από την πλευρά της πολιτείας, με αποτέλεσμα εκατοντάδες χιλιάδες δόσεις να δωρίζονται σε άλλες χώρες. Βέβαια το λάθος με το AstraZeneca δεν έγινε μόνο στην Ελλάδα, αλλά και σε άλλες χώρες της Ευρώπης.

Η έκπληξη έρχεται από τη μελέτη που βρήκε πως η προστασία που παρέχει το εμβόλιο της BioNTech/Pfizer μειώνεται ταχύτερα απ’ ότι αυτή που παρέχει το αντίστοιχο της AstraZeneca. Πρόκειται για μια μεγάλη έκπληξη.

Μελέτη του πανεπιστημίου της Οξφόρδης που δημοσιοποιήθηκε την Πέμπτη δείχνει πως η αποτελεσματικότητα του εμβολίου της Pfizer κατά της συμπτωματικής μόλυνσης μειώθηκε σχεδόν στο 50% μετά από τέσσερις μήνες, και πως οι εμβολιασμένοι που μολύνθηκαν με το πιο μολυσματικό στέλεχος Δέλτα ήταν εξίσου υψηλό ιικό φορτίο με τους μη εμβολιασμένους.

Δυο έρευνες από τις ΗΠΑ και το Κατάρ έχουν επίσης τροφοδοτήσει τη διαμάχη ως προς την ανάγκη ενισχυτικών εμβολίων, καθώς βρήκαν υψηλότερο αριθμό μολύνσεων απ’ όσο αναμένονταν, αν και η προστασία έναντι σοβαρής νόσησης από τον ιό φαίνεται πως διατηρείται.

Η Natalie Dean, καθηγήτρια βιοστατιστικής στο Emory University, είπε πως η εξάπλωση του στελέχους Δέλτα κατέστησε «πολύ δυσκολότερο» το να σταματήσει η μετάδοση.

Οι επιστήμονες της Οξφόρδης έδειξαν πως η αποτελεσματικότητα των εμβολίων μειώθηκε από τότε που κυριάρχησε το στέλεχος Δέλτα στο Ηνωμένο Βασίλειο τον Μάιο. Ενώ το εμβόλιο της Pfizer ήταν στην αρχή πιο αποτελεσματικό, τέσσερις με πέντε μήνες μετά τη δεύτερη δόση η αποτελεσματικότητά του είναι περίπου η ίδια με αυτήν του εμβολίου της AstraZeneca, ίσως και χειρότερη, καθώς στη σχετική καμπύλη το AstraZeneca παραμένει πάνω από το 50% - 60%, ενώ το Pfizer πέφτει κάτω από το 50%.

20082021 ft1

Σημειώνεται πως οι συγγραφείς της μελέτης δεν συμμετείχαν στη δημιουργία του εμβολίου της AstraZeneca, που προήλθε από το πανεπιστήμιο της Οξφόρδης.

O Tomas Hanke, καθηγητής στο Ινστιτούτο Jenner της Οξφόρδης, εικάζει πως το εμβόλιο της AstraZeneca δημιουργεί πιο μακροχρόνια ανοσία επειδή η πρωτεΐνη ακίδας της παραμένει για περισσότερο χρόνο, προάγοντας μια μεγαλύτερη ανοσοποιητική αντίδραση.

Μια προκαταρκτική έρευνα με βάση στοιχεία που συγκεντρώθηκαν από την αλυσίδα νοσοκομείων Mayo Clinic στην Μινεσότα των ΗΠΑ έδειξε πως η προστασία ενάντια στη μόλυνση μειώθηκε από το 91% στο 76% από τον Φεβρουάριο μέχρι τον Ιούλιο για το εμβόλιο που παρασκευάζει η Moderna, και από το 89% στο 42% για το εμβόλιο της Pfizer.

Είναι ασαφές κατά πόσο αυτό είναι αποτέλεσμα του στελέχους Δέλτα, που απουσίαζε από τη Μινεσότα τον Φεβρουάριο αλλά ήταν κυρίαρχο τον Ιούλιο, και κατά πόσο οφείλεται στην ελάττωση της ανοσίας καθώς περνούν οι μήνες από τότε που εμβολιάστηκαν οι άνθρωποι.

Ξεχωριστή μελέτη στο Κατάρ που επικεντρώνεται στο στέλεχος Δέλτα βρήκε πως δυο δόσεις του Pfizer είναι 60% αποτελεσματικές στο να σταματήσουν την μόλυνση, συμπτωματική και ασυμπτωματική, ενώ της Moderna ήταν 86% αποτελεσματικές.

Σύμφωνα με τους Financial Times, οι μελέτες του Public Health England στον πραγματικό κόσμο τον Μάιο έδειχναν μια πιο αισιόδοξη εικόνα: ένα διπλό εμβόλιο της Pfizer ήταν 88% αποτελεσματικό στην αποτροπή της συμπτωματικής μόλυνσης με το στέλεχος Δέλτα. Μελέτες στον Καναδά και στη Σκοτία έβαζαν την αποτελεσματικότητα στο 87% και στο 79% αντίστοιχα.

Αλλά οι νέες μελέτες φαίνεται να ευθυγραμμίζονται περισσότερο με τις έρευνες στο Ισραήλ, που βρήκαν πως το εμβόλιο της Pfizer ήταν μόλις 41% αποτελεσματικό στην αποτροπή συμπτωματικών μολύνσεων τον Ιούνιο και τον Ιούλιο. Η μελέτη της Οξφόρδης ήταν η πρώτη που υποδήλωνε πως η αποτελεσματικότητα του εμβολίου της Pfizer μπορεί να φθίνει ταχύτερα απ’ ότι αυτή του AstraZeneca.

Ωστόσο, είναι δύσκολο να γίνει άμεση σύγκριση μεταξύ των διαφόρων μελετών.

Τα κρούσματα έχουν φτάσει σε επίπεδα που το Ισραήλ είχε να δει από τον Φεβρουάριο, παρότι το 80% του πληθυσμού έχει λάβει τις δύο δόσεις του εμβολίου των Pfizer/BioNTech.

Απάντηση στο γιατί συμβαίνει αυτό, γράφουν οι Financial Times, αρχίζει σιγά σιγά να σχηματίζεται από έρευνες που δείχνουν ότι η αποτελεσματικότητα του εμβολίου αυτού, που η χώρα χρησιμοποιεί σχεδόν αποκλειστικά, μειώνεται γρηγορότερα απ’ όσο αναμενόταν, αυξάνοντας έτσι τον κίνδυνο να μολυνθεί ένας εμβολιασμένος.

Στο Sheba Medical Center, το μεγαλύτερο νοσοκομείο της χώρας, ερευνητές αναγνώρισαν νωρίς αυτή την τάση. Μηνιαίες εξετάσεις αίματος στο προσωπικό, πολλοί εκ των οποίων εμβολιάστηκαν τον Δεκέμβριο, άρχισαν να δείχνουν μείωση των αντισωμάτων και σημαντική πτώση από τον Ιούνιο, δήλωσε ο Arnon Afek που ανήκει στην ομάδα.

Τα αντισώματα μπορεί να μειώνονται χωρίς αυτό να έχει αντίκτυπο στην αποτελεσματικότητα, αλλά περίπου την ίδια περίοδο στα νοσοκομεία άρχισε να καταγράφεται αύξηση στις περιπτώσεις που ηλικιωμένοι πλήρως εμβολιασμένοι πολίτες βρίσκονταν θετικοί και αναζητούσαν νοσηλεία.

«Προκάλεσε συναγερμό», δηλώνει ο Afek. «Περίπου στους έξι μήνες, συνειδητοποιήσαμε ότι τα επίπεδα αντισωμάτων στο προσωπικό μας μειώνονταν και σε όλο το Ισραήλ υπήρξε αύξηση των ασθενών. Και αυτό συνέβη εκ παραλλήλου με την εμφάνιση της Δέλτα».

Εως τον Αύγουστο, σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας, οι μελέτες έδειξαν ότι η αποτελεσματικότητα για το εμβόλιο της Pfizer σε ό,τι αφορά τη μόλυνση μειώθηκε στο 39% και ακόμα και στο 16% για όσους είχαν λάβει τη δεύτερη δόση τον Ιανουάριο.

Ακόμα πιο ανησυχητικό, η αποτελεσματικότητα έναντι της σοβαρής νόσησης για τους ευάλωτους (ηλικίες άνω των 65 ετών), οι περισσότεροι εκ των οποίων εμβολιάσηκαν τον Ιανουάριο, υποχώρησε στο 55%.