Συγκεκριμένα ο πρωθυπουργός έλαβε το λόγο με αφορμή ορισμένες τροπολογίες που κατατέθηκαν στη Βουλή στο νομοσχέδιο «Υποχρεώσεις αερομεταφορέων σχετικά με τα αρχεία επιβατών – προσαρμογή της νομοθεσίας στην Οδηγία (ΕΕ) 2016/681» και οι οποίες αποτυπώνουν τα κοινωνικά μέτρα του προϋπολογισμού του 2019.
Συγκεκριμένα πρόκειται για τρεις τροπολογίες: η πρώτη αφορά τις αλλαγές σταδιακά στη μείωση της φορολογίας των επιχειρήσεων, η δεύτερη τις αλλαγές στον ΕΝΦΙΑ και η τρίτη τη χορήγηση και φέτος κοινωνικού μερίσματος με βάση το «υπερπλεόνασμα» που επιτεύχθηκε.
Το κουτσούρεμα των κοινωνικών μέτρων
Τα μέτρα αυτά υποτίθεται ότι αντανακλούν τις δεσμεύσεις της κυβέρνησης έναντι των ψηφοφόρων και ακολουθούν τα όσα είχε συμπεριλάβει ως «κοινωνικά αντίμετρα» αλλά και τις υποσχέσεις που έδωσε στη ΔΕΘ τον περασμένο Σεπτέμβριο.
Όμως, ο πρωθυπουργός παρέλειψε να αναφερθεί στα κοινωνικά μέτρα τα οποία θυσιάστηκαν για να μπορέσουν οι θεσμοί να δεχτούν τη μείωση των συντάξεων για τους «παλαιούς» συνταξιούχους.
Για να μπορέσει να πείσει η κυβέρνηση τους «θεσμούς» για τη μη περικοπή των «παλαιών» συντάξεων, αναγκάστηκε να κάνει περικοπές 1,73 δισ. από θετικά μέτρα τα οποία είχε προβλέψει ότι θα έπαιρνε. Αυτά περιλαμβάνουν 190 εκ. για το πρόγραμμα των σχολικών γευμάτων, 140 εκ. για τη δημιουργία νέων μονάδων προσχολικής αγωγής, 600 εκ. επιδότησης ενοικίου (που μόνο εν μέρει αντισταθμίζονται από τα 400 εκατομμύρια του στεγαστικού επιδόματος), 100 εκ. επενδύσεων στην ενέργεια, 100 εκ. επενδύσεων στον πρωτογενή τομέα, 100 εκ. που αφορούσαν τον νέο αναπτυξιακό νόμο, 260 εκ. από τα προγράμματα ενεργητικών πολιτικών απασχόλησης του ΟΑΕΔ και 240 εκατομμύρια από την επιδότηση της συμμετοχής των ασφαλισμένων στα συνταγογραφούμενα φάρμακα.
Αλλά και ως προς τα ίδια τα μέτρα που εξαγγέλθηκαν στη ΔΕΘ η κυβέρνηση μπορεί να θεσμοθετεί τη μείωση σε βάθος τετραετίας της φορολογίας των επιχειρήσεων από το 29% στο 25% το 2020, όμως δεν προχωρά στη συνολική μείωση του ΕΝΦΙΑ που υποσχέθηκε.
Θυμίζουμε εδώ ότι τον Σεπτέμβριο ο πρωθυπουργός δεσμεύτηκε ότι η κυβέρνηση εντός του 2018 θα νομοθετούσε τη σταδιακή μείωση του ΕΝΦΙΑ που θα φτάσει έως και 50% για 1,2 εκ. χαμηλές περιουσίες και 30% μεσοσταθμικά, με τη μείωση να γίνεται σε δυο φάσεις, από 1/1/19 η πρώτη και από 1/1/20 η δεύτερη.
Ωστόσο, ο πρωθυπουργός σήμερα ανακοίνωσε μόνο τη μείωση για το 2019 που μεσοσταθμικά φτάνει περίπου στο 10%. Η μείωση για το 2020 παραπέμπεται για μετά τις εκλογές.
Επίσης, καμία αναφορά δεν έγινε στο τι θα γίνει με μια άλλη υπόσχεση της κυβέρνησης, ότι δηλαδή δεν θα εφαρμοστεί η μείωση του αφορολόγητου για τους μισθωτούς από 1/12020 που έχει ψηφιστεί ήδη από το 2017 και την οποία είχε δεσμευτεί η κυβέρνηση ότι θα καταργούσε.
Ούτε υπήρξε κάποια αναφορά στην άλλη δέσμευση του πρωθυπουργού τον Σεπτέμβριο που αφορούσε τη μείωση του ΦΠΑ από 1/1/2021.
Ο ΕΝΦΙΑ ως εργαλείο προεκλογικού εκβιασμού
Όμως, ο πρωθυπουργός προχώρησε και σε μια αρκετά ανοίκεια κίνηση εκβιασμού των ψηφοφόρων ως προς το θέμα του ΕΝΦΙΑ.
Συγκεκριμένα, μιλώντας στη Βουλή υποστήριξε, ούτε λίγο ούτε πολύ, ότι δεν προχωρά άμεσα στη νομοθέτηση και της δεύτερης μείωσης του ΕΝΦΙΑ, για το 2020, για να δείξει στην κοινωνία ότι δεν είναι «νομοτέλεια» ο δημοσιονομικός χώρος αλλά θα εξαρτηθεί από το εάν η κυβέρνησή του θα επανεκλεγεί!
«Για να ξέρει ο κάθε πολίτης και ειδικότερα τα χαμηλά και μεσαία στρώματα, ότι αυτά που έχουμε εξασφαλίσει με κόπο και ιδιαίτερα ο δημοσιονομικός χώρος που εξασφαλίσαμε, δεν είναι νομοτέλεια να συμβεί», είπε χαρακτηριστικά ο πρωθυπουργός, για να συμπληρώσει ότι η επόμενη μείωση του ΕΝΦΙΑ θα γίνει «μόνο αν ο ίδιος ο λαός αποτρέψει με τη ψήφο και την εντολή του τη παλινόρθωση του καθεστώτος που μας έριξε στα βράχια της χρεοκοπίας».
Το να κάνουν οι κυβερνήσεις προεκλογικές υποσχέσεις για το τι θα κάνουν, είναι κάτι αυτονόητο και τμήμα των «κανόνων του παιχνιδιού» της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας. Όμως, το να λέει μια κυβέρνηση ότι μπορεί να ψηφίσει ένα φιλολαϊκό μέτρο από τώρα, αλλά δεν θα το κάνει επειδή θέλει να πιέσει τους ψηφοφόρους να την υπερψηφίσουν για να μην χάσουν αυτό το μέτρο, είναι μια κίνηση χωρίς πολλά προηγούμενα στην ελληνική κοινοβουλευτική ζωή.
Ιδίως μάλιστα εάν αναλογιστούμε ότι πίσω από αυτή την αρκετά ανοίκεια κίνηση, ο πρωθυπουργός είναι πιθανό απλώς να προσπαθεί να συγκαλύψει κομψά το γεγονός ότι θα είναι οι «θεσμοί» αυτοί που θα κρίνουν τελικά εάν θα υπάρξει του χρόνου νέα μείωση του ΕΝΦΙΑ.
Άλλωστε, μπορεί ο πρωθυπουργός να ανακοίνωσε ότι «αύριο συμπληρώνονται 100 μέρες έξω από τα μνημόνια», όμως τόσο αυτός όσο και οι πολίτες γνωρίζουν πολύ καλά ότι το τυπικό «τέλος των μνημονίων» σε κανένα βαθμό δεν σημαίνει και τέλος της επιτήρησης και της «ενισχυμένης εποπτείας».